آینده نسل جوان، در گرو موفقیت آنها در دوران تحصیلی به خصوص سال کنکور است. اما "افت تحصیلی" در این سال حساس، می‌تواند این آینده را به تاریکی جهل و ناامیدی بکشاند. در این مقاله به بررسی علمی و دقیق عوامل افت تحصیلی در سال کنکور و ارائه راه‌حل‌های عملی و کاربردی برای نجات نسل آینده از این معضل می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا گامی در جهت روشنایی آینده نسل جوان برداریم.
آخرین سال تحصیلی که به‌پایان می‌رسد، دانش‌آموزان در تب‌وتاب کنکور و آمادگی برای طرح نقشه راه شغلی خود هستند. آنها رویای کسب رتبه برتر را در سر دارند تا بتوانند دوره تحصیلی خود را در بهترین دانشگاه‌های کشور بگذرانند.
دستیابی به اهداف و آرزوهای دانش‌آموزان، گاهی با موانع و مشکلاتی روبه‌رو است؛ افت تحصیلی در این دوره، یکی از بدترین اتفاقاتی خواهد بود که دانش‌آموزان می‌توانند تجربه کنند.
گاهی دانش‌آموزانی با میانگین معدل و بهره هوشی بالا نیز در این گرداب، غرق می‌شوند و آسیب‌های جبران‌ناپذیری را متحمل می‌شوند.
تا کنون به این موضوع فکر کرده‌اید که چه عواملی باعث افت تحصیلی در سال کنکور می‌شود؟ و آیا راهکارهایی برای جلوگیری یا جبران آن وجود دارد؟
در این مطلب قصد داریم پرده از این راز برداریم و راهی برای بهبود روند تحصیلی دانش‌آموزان کشف کنیم.
عوامل فردی موثر در افت تحصیلی دانش‌آموزان کنکور سراسری
کنکور به‌خودی خود، دلهره‌آور و استرس‌زا است و دانش‌آموزان اضطراب و نگرانی مفرطی را در برگزاری این آزمون تجربه می‌کنند. افت تحصیلی در این دوره، تبعات سنگینی را به‌بار می‌آورد؛ از این‌رو با آگاهی از علل و عوامل به‌وجودآورنده آن، می‌توان از این اتفاق، جلوگیری کرد.
دلایل متعددی می‌توانند در این موضوع دخیل باشند و دانش‌آموزان را با شکست روبه‌رو کنند؛ به‌منظور آشنایی با این عوامل در ادامه به تشریح آنها می‌پردازیم.
تنبلی
افت تحصیلی با تنبلی، آغاز می‌شود؛ به‌تعویق انداختن مطالعه کتاب‌ها، انجام‌ندادن تمرینات و ممانعت از تست‌زنی، تسلط بر دروس را برای دانش‌آموزان دشوار می‌کند.
گاهی تنبلی برای رفتن به کلاس‌های آموزشی، فرصت یادگیری بیشتر مطالب را از آنها می‌گیرد و زمینه افت تحصیلی را فراهم می‌سازد. دانش‌آموزان در سال کنکور باید جدیت بیشتری به‌خرج دهند و از تنبلی و تعلل دوری کنند تا بتوانند نتیجه مطلوبی در مهم‌ترین آزمون زندگی خود کسب کنند.
عدم مدیریت زمان
نداشتن مدیریت در زمان و برنامه‌ریزی دقیق و اصولی، می‌تواند آسیبی جدی به روند تحصیلی دانش‌آموزان وارد کند. دانش‌آموزان با تصور این‌که زمان کافی برای درس‌خواندن را دارند، از انجام تکالیف و مطالعه دروس طفره می‌روند و به این صورت روند تحصیلی خود را به‌خطر می‌اندازند.
عدم مدیریت زمان، به‌مرور افت تحصیلی را رقم می‌زند و دستیابی به اهداف و آرزوهای دانش‌آموزان را از بین می‌برد.
اعتمادبهنفس بیش‌ازحد
جای هیچ شکی نیست که اعتمادبهنفس، نقش موثری در بهبود روند تحصیلی دانش‌آموزان دارد؛ اما اعتمادبهنفس بیش‌ازحد، می‌تواند نتایج نامطلوبی را رقم بزند.
برخی از دانش‌آموزان تصور می‌کنند بیشتر و بهتر از اساتید و معلمان خود می‌دانند و نیازی به آموزش و یادگیری ندارند؛ غافل از این‌که دچار اعتمادبهنفس کاذب شده‌اند و اشتباه بزرگی را مرتکب می‌شوند.
بهتر است زمانی را برای یادگیری مجدد موضوعات مختلف اختصاص دهید و جزئیات کوچک و مهم را کشف کنید.
عدم پشتکار
موفقیت، بدون پشتکار و تلاش مداوم، محقق نخواهد شد؛ بنابراین برای دستیابی به اهداف و آرزوهای خود، باید تلاشتان را مضاعف کنید. داشتن پشتکار، مسیر را لذت‌بخش و آسان‌تر خواهد کرد و کسب نتیجه مطلوب را در پی خواهد داشت.
عدم پشتکار و تلاش‌های مستمر، دانش‌آموزان را با روند افت تحصیلی روبه‌رو می‌کند؛ بدون شک موفقیت درصورتی دست‌یافتنی خواهد شد که تلاش و پشتکاری مثال‌زدنی داشته باشید.
کسب رتبه برتر کنکور، مستلزم تلاش مستمر و پایدار خواهد بود و مطالعه‌های نامنظم و پراکنده، نمی‌تواند مفید واقع شود. زمان طلایی آزمون سراسری کنکور محدود است و دانش‌آموزان باید نهایت تلاش خود را در این بازه زمانی، به‌کار گیرند
دانش‌آموزانی که درک صحیحی از خواسته و هدف خود ندارند، پشتکار و تلاش مستمری نیز نخواهند داشت، آنها بسیار احساسی و هیجانی شروع می‌کنند و در میانه راه، از مسیر خارج می‌شوند و افت تحصیلی را تجربه می‌کنند.
عدم هدف‌گذاری
عدم هدف‌گذاری مشخص در آزمون کنکور، می‌تواند خستگی و ناامیدی را به دانش‌آموزان القا کند و به افت تحصیلی منجر شود. بدون روشن‌کردن اهداف و خواسته‌های خود، وارد این مسیر نشوید؛ چرا که نتیجه‌ای جزء شکست نخواهد داشت.
افرادی که بی‌هدف در آزمون کنکور شرکت کرده‌اند، سردرگم و بدون‌انگیزه هستند، گاهی با مطالعه‌های افراطی دچار خستگی و دل‌زدگی می‌شوند و گاهی با فاصله‌های مداوم، از مسیر دور و منحرف خواهند شد.
دقت داشته باشید که هدف‌گذاری، انگیزه و اشتیاق را در دانش‌آموزان ایجاد می‌کند و روند تحصیلی آنها را نیز، بهبود می‌بخشد و باعث می‌شود موفقیتی بزرگ را تجربه کنند.
ترس و اضطراب
برخی از دانش‌آموزان، جرات روبه‌رو‌شدن با ضعف‌ها و کاستی‌های خود را ندارند و به‌جای حل مشکلات خود، آنها را به زمان دیگر موکول می‌کنند. گاهی دانش‌آموزان در یادگیری یک درس یا مبحث مشخص، ضعف نشان می‌دهند؛ اما به‌جای تلاش بیشتر و استفاده از منابع مختلف در جهت کسب مهارت، فرار را ترجیح خواهند داد.
دانش‌آموزان با فرار، زمان محدود کنکور را از دست می‌دهند؛ همچنین از آن‌جایی که، تمامی دروس اختصاصی و عمومی در محاسبه حد نصاب نمره کنکور موثر هستند، دانش‌آموزان باید بر ترس و اضطراب خود غلبه کنند و برای برطرف‌کردن نقاط ضعف خود اقدامات لازم را انجام دهند.
علاوه‌بر این، عدم رفع مشکلات درسی و فرار از آموزش و یادگیری، تاثیری مستقیم در کاهش اعتمادبهنفس دانش‌آموزان خواهد داشت و اعتمادبهنفس پایین، عملکرد ضعیف و افت تحصیلی دانش‌آموزان را در پی خواهد داشت.
عوامل حواس‌پرتی
عوامل حواس‌پرتی نیز نقشی پررنگ در افت تحصیلی دانش آموزان در سال کنکور دارد؛ چرا که تمرکز و انگیزه را در دانش‌آموزان از بین می‌برد و افت تحصیلی را رقم می‌زند.
علاقه شدید نوجوانان به تکنولوژی و فضای مجازی، کاملا مشهود است؛ از این‌رو استفاده از این وسایل می‌تواند زمان زیادی را از دانش‌آموزان بگیرد و حواس آنها را از درس و اهمیت آزمون دور کند.
عوامل حواس‌پرتی باعث می‌شوند دانش‌آموزان، زمان بسیاری را از دست بدهند و به این صورت، انجام فعالیت‌هایشان، به تعویق بیافتد؛ در نتیجه با استرس و اضطراب روبه‌رو شوند.
همچنین درس‌خواندن در فضاهای شلوغ با وجود تلویزیون، کنسول‌های بازی و … نیز می‌تواند حواس دانش‌آموزان را از درس‌خواندن پرت کند؛ بنابراین فضایی آرام را به درس‌خواندن اختصاص دهید تا بتوانید نتیجه‌ای مطلوب به‌دست آورید.
منابع درسی نامناسب
اهمیت ویژه آزمون کنکور باعث شده است، منابع مطالعاتی بسیاری به بازار عرضه و در اختیار دانش‌آموزان قرار گیرد. گاهی دانش‌آموزان بدون آگاهی و ارزیابی سطح دانش خود، اقدام به استفاده از منابع مطالعاتی مختلف می‌کنند.
بر این اساس ممکن است سطح منابع انتخابی دانش‌آموزان، بالاتر یا پایین‌تر از سطح علمی آنها باشد؛ از این‌رو علاوه‌بر این‌که تاثیری در بهبود روند تحصیلی دانش‌آموزان ایجاد نمی‌کند، موجب بی‌علاقگی و دل‌زدگی از موضوع مربوطه نیز می‌شود.
این موضوع می‌تواند در افت تحصیلی دانش‌آموزان تاثیری مستقیم و پررنگ داشته باشد؛ بنابراین مستلزم تحقیق و بررسی بسیاری خواهد بود.
عدم عزت نفس
عدم عزت نفس، باورها و توانمندی‌های شما را فلج می‌کند، در رشد و موفقیت شما اختلال ایجاد خواهد کرد و باعث می‌شود افت تحصیلی و شکست در انتظار شما باشد.
افرادی که عزت نفس بالایی دارند با اطمینان به‌سوی اهداف خود قدم برمی‌دارند و برای پیشرفت‌های بیشتر و بهتر آماده می‌شوند.
از این‌رو باید پیش‌از هر اقدامی، عزت نفس خود را تقویت کنید و با باور به توانایی‌های خود، مسیر رسیدن به اهداف و آرزوهایتان را استارت بزنید.
عادات بدخوانی
شاید عجیب به‌نظر برسد؛ اما یکی از دلایل افت تحصیلی در سال کنکور، عادات بد مطالعه و درس‌خواندن دانش‌آموزان است. خواندن‌های پراکنده، استراحت‌های بیش‌از اندازه یا مطالعات طولانی و کسل‌کننده می‌توانند کیفیت مطالعه و درس‌خواندن دانش‌آموزان را پایین بیاورد.
سعی کنید برنامه‌ای منظم، متناسب با توانایی‌های خود بچینید و عادات درست مطالعه را در خود پرورش دهید. مطالعه کتاب‌های غیر درسی و مورد علاقه نوجوانان، می‌تواند عادت مطالعه را در آنها ایجاد کند.
یک عادت اشتباه، مطالعه در زمان نامناسب یا استفاده از روش‌های نادرست، می‌تواند دانش‌آموزان را به افت تحصیلی در مهم‌ترین مقطع تحصیلی خود، دچار کند.
عدم علاقه
گاهی دانش‌آموزان به دلیل عدم علاقه به یک کتاب یا موضوع خاصی از یک درس، از یادگیری و مطالعه آن سر باز می‌زنند و یک ریسک بزرگ را به‌جان می‌خرند.
گاهی عدم علاقه به یک موضوع یا دروس خاص، در اثر بی‌توجهی به‌وجود می‌آید؛ ممکن است زمانی را برای یادگیری آن اختصاص دهید و علاوه‌بر یادگیری و مهارت، به آن علاقه‌مند شوید.
عدم علاقه به دروس مختلف و عدم مطالعه و یادگیری، افت تحصیلی و شکست و ناکامی در آزمون کنکور را در پی خواهد داشت.
عدم پشتیبانی
حساسیت و اهمیت این دوره کاملا مشهود است؛ از این‌رو دانش‌آموزان به حمایت و پشتیبانی خانواده و افرادی که این مسیر را با موفقیت طی‌کرده‌اند، نیاز خواهند داشت.
استفاده از تجربیات دیگران، می‌تواند تکرار اشتباه‌های مرسوم دانش‌آموزان را حذف کند؛ بنابراین نبود یک راهنما یا مربی در این مسیر، می‌تواند سردرگمی و اضطراب را در دانش‌آموزان تشدید کند و زمینه افت تحصیلی را فراهم سازد.
ارتباطات ناسالم
نقش گروه دوستان و هم‌سالان در این دوره، بسیار پررنگ است. عموما دانش‌آموزان بیشترین تاثیر را از دوستان و هم‌سالان خود می‌گیرند؛ بنابراین آنها می‌توانند آینده شما را به‌خطر بیندازند یا آینده‌ای روشن برای شما بسازند.
دوستانی که به درس و مدرسه اهمیتی نمی‌دهند و شما را به عدم مطالعه و عدم شرکت در کلاس‌های متنوع آموزشی تشویق می‌کنند، دل‌سردی و افت تحصیلی شما را رقم می‌زنند.
مشمولان خدمت سربازی