معافیت تک فرزندی چیست؟

تک پسری، یک چالش و یک فرصت است. این چالش، مسئولیت سنگین سرپرستی خانواده در دوران سربازی است. این فرصت، ماندن در کنار خانواده و کسب تجربه های جدید است. تک پسران باید این چالش و فرصت را به خوبی مدیریت کنند.

تک پسران، باید با آگاهی از چالش های تک پسری در سربازی، برای آن آماده شوند. تک پسران، باید با استفاده از فرصت ماندن در کنار خانواده، از آن ها حمایت کنند و از آن ها قدردانی کنند.

معافیت تک پسری یکی از شیوه های استفاده از قانون معافیت از سربازی است که برای برخی از مردان واجد شرایط در نظر گرفته شده است.

⏺️ می توان گفت قانون معافیت تک فرزندی بخشی از قانون معافیت کفالت به شمار می رود که فرد مشمول را در صورت دارا بودن شرایط برای استفاده از این قانون آزاد گذاشته است.

⏺️ تک پسری یا تک فرزند بودن استثنائاتی را برای دسته از مشمولان خدمت سربازی به وجود می آورد که در این مقاله مشاوران مرکز مشاوره آویژه سعی کرده اند به تشریح نکاتی ضروری این نوع از معافیت شرح دهند.

تاثیر تک فرزند بودن در سربازی

سوالی که پیش می آید این است که آیا تک پسر از سربازی معاف است؟ به طور کلی طبق قانون نظام وظیفه کشور فقط افرادی مشمول اعزام به خدمت سربازی هستند که نبود آن ها وضعیت زندگی خانواده را با دشواری روبرو نکند.

حتی در زمانی که وضعیت امنیت کشور در صلح و آرامش باشد برخی خانواده ها ممکن است به دلیل داشتن یک فرزند ذکور و اعزام او به خدمت وظیفه عمومی دچار مشکلات عدیده ای شوند. از جمله در زمینه تامین نیازهای زندگی و امرار معاش و یا نگهداری و مراقبت از والدینی که ناتوان از خودیاری هستند.

⏺️ از طرفی ممکن است حتی کشور درگیر جنگ باشد اما اعزام فرد مشمول هم خود فرد و هم خانواده را با چالش مواجه کند به طور مثال از سلامت جسمی کافی برخوردار نباشد.

در اینصورت باز هم قانون تدابیری مانند معافیت پزشکی را در نظر گرفته که طرفین کمترین آسیب را در صورت تک پسری یا تک فرزندی متحمل شوند. بنابراین تک پسر بودن در سربازی و میزان آن و یا معافیت از آن تاثیر دارد.

⛔ آنچه مهم است اینکه صرف تک پسر بودن دلیل کافی برای معافیت از سربازی نخواهد بود. استفاده از قانون معافیت خدمت تک فرزندی شرایطی دارد که در ادامه به شرح آن پرداخته شده است.

معافیت سربازی تک پسری و شرایط آن

همان طور که روشن است قانون سربازی شامل حال تمام مردان 18 ساله می شود و کسی نمی تواند بدون داشتن دلایل قابل قبول برای سازمان نظام وظیفه از انجام آن سر باز بزند.

اگرچه اعزام به خدمت سربازی یکی از اجبارهای زندگی مردان به شمار می رود اما در صورت واجد شرایط بودن، استثنائاتی نیز برای آن ها در نظر گرفته شده است. لحاظ کردن این استثنائات میزان خسارت و آسیب احتمالی به کارکرد خانواده و شخص مشمول را به حداقل می رساند.

یکی از همین موارد مستثنی شده معافیت سربازی برای تک فرزند ذکور خانواده است. اما این شرط کافی برای کسب این معافیت نیست و باید موارد دیگری را نیز در بر بگیرد تا تک پسر خانواده بتواند حق استفاده از قانون معافیت تک فرزندی سربازی را داشته باشد. شرایط لازم برای معافیت تک پسری به شرح زیر است:

🔴 سن 75 پدر برای معافیت تک پسر

🔴 از کار افتادگی جسمی پدر و تایید از کار افتادگی توسط پزشک مورد اعتماد سازمان نظام وظیفه

🔴 فوت پدر خانواده و محول شدن وظیفه نگهداری از اعضای خانواده به پسر از جمله نگهداری از مادر

🔴 داشتن سه خواهر که به قانون سه خواهری شناخته می شود و شرایط خاص دارد.

🔴 تحت پوشش قرار داشتن اعضای خانواده از سمت کمیته امداد و سازمان بهزیستی

🔴 جدایی قطعی والدین که خود شامل دو شرط می شود:

⏺️ اول اینکه سی ماه از تاریخ طلاق گذشته باشد. به عبارتی مدت دو سال و شش ماه از متارکه گذشته باشد.

اگر تا زمان درخواست کفالت این بازه زمانی تکمیل نشده باشد، دریافت معافیت موقت یکی از راه هایی است که برای جلوگیری از غیبت خوردن سربازی مشمول اعمال می شود.

برای صادر شدن معافیت و استفاده از آن باید تمام مراحل از همان آغاز تشکیل پرونده تا انجام مرحله کمیسیون کفالت و انجام تحقیقات محلی با توجه به استشهاد نامه و غیره دقیق و کامل طی بشود.

⏺️ دوم اینکه مادر ازدواج مجدد نکرده باشد.

⛔ نکته مهم

حالت دیگری از قانون معافیت تک پسری نیز برقرار است و آن اینکه مشمول دارای برادر دیگری باشد که در اینصورت همچنان می تواند از معافیت کفالت بهره ببرد. اما این حالت نیز شروطی دارد تا قابل اجرا باشد.

🔴 برادر زیر سن قانونی باشد. به سن 18 سالگی نرسیده باشد.

🔴 برادر دچار ناتوانی هایی باشد که نیاز به مراقبت را لازم و ضروری بداند. این بند شامل اصل پذیرفته شده برای اخذ معافیت سربازی شامل تک پسر هایی که خواهر و برادر معلول دارند است که با استناد به نگهداری از او می توانند معافیت بگیرند.

🔴 برادر مجرد باشد. زن و فرزندی نداشته باشد.

مدارک لازم برای دریافت معافیت تک فرزندی

با توجه به آنچه تا به این جای مطلب گفته شد اگر فرد واجد شرایط بهره مندی از قانون معافیت تک پسری در بخش قبلی باشد می تواند اقدام به جمع کردن مدارک مورد نیاز بکند. توجه به این نکته ضروری است که باید همه شرایط به نوبه خود قابل اثبات باشد. مانند سن پدر برای معافیت سربازی تک فرزند و یا عدم غیبت سربازی مشمول طی زمان مورد نیاز برای طی شدن مدت طلاق والدین. در صورت احراز هر یک از این شرایط می توان به دنبال فراهم کردن مدارک و انجام اقدامات لازم بود. مدارک لازم برای استفاده از معافیت تک فرزندی شامل:

❎اصل و کپی شناسنامه و اصل و کپی کارت ملی

❎عکس پرسنلی مشمول به تعداد لازم

❎عکس و یا اصل آخرین مدرک تحصیلی

❎اصل و کپی مدارک هویتی تمام اعضای خانواده

❎فرم استشهاد محلی مبنی بر تایید شرایط خانوادگی مشمول

شرایط استشهاد نامه قابل پذیرش

تهیه فرم استشهاد محلی تابع ضوابط و قوانینی است که باید رعایت شود تا مورد قبول مراجع ذیربط واقع شود. از جمله کامل بودن تعداد شاهدین و موجود بودن امضا و اثر انگشت آن ها پای فرم استشهاد که به برگه تحقیق وضعیت شناخته می شود. شاهدین باید حداقل سه نفر از نزدیکان و آشنایان مشمول باشند و صحت وضعیت ادعایی مشمول از خانواده را تایید کنند.

همچنین شاهدین باید مشخصات فردی خود را دقیق و به درستی در فرم استشهاد ثبت کنند. این مشخصات شامل نام و نام خانوادگی، کد ملی، آدرس محل سکونت و نسبت خود با کفیل می شود که همه را باید مشخص نمایند.

مراحل اقدام برای کسب معافیت تک پسری

☑مراجعه به یکی از دفاتر پلیس +۱۰

☑دریافت فرم ها و برگه های مرتبط با معافیت تک پسری

☑تکمیل فرم های دریافتی شامل فرم مشخصات فردی، فرم معاینه پزشکی، فرم سوابق تحصیلی

☑تهیه و جمع آوری مدارک لازم جهت اخذ معافیت تک فرزندی (که در بخش قبلی ذکر شد)

☑مراجعه مجدد به دفتر پلیس +۱۰ و تحویل مدارک و فرم های درخواستی به صورت کامل

☑ارسال مدارک برای سازمان نظام وظیفه توسط دفاتر پلیس

☑طی شدن مدت زمان معین برای انجام روند اداری امور و دریافت دعوت نامه در موعد مقرر

☑مراجعه به شورای نظام وظیفه در تاریخ اعلام شده همراه با پدر یا مادر برای بررسی شرایط

آیا تک فرزند در شهر خود خدمت می کند؟

یکی دیگر از موارد مورد سوال و ابهام خانواده های تک پسر درباره محل خدمت سربازی مشمول است. همچنین برای برخی مشمولین مهم است بدانند که آیا امکان گذراندن دوران خدمت سربازی برای آن ها به عنوان تک فرزند پسر خانواده در محل سکونت خانواده و شهر خود امکان پذیر است یا خیر. پاسخ به این سوال بله است.

☑ بهتر است هنگام تکمیل دفترچه اعزام به خدمت در مورد تک فرزندی و شرایط خود توضیح کوتاه و مختصری در بخش مربوطه اضافه کنید.

☑ به طور معمول فرزندان تک پسر با احتمال بیشتری برای خدمت در شهر محل سکونت خود انتخاب می شوند.

سخنی از مشاوران آویژه

بحث معافیت های سربازی ماده، تبصره ها و مفاد گوناگونی دارد که هر کدام به فراخور موضوع قابل بررسی هستند. اینکه مشمول ذیل کدام یک از این مفاد قانونی معافیت بتواند از قانون کاهش مدت سربازی استفاده کند و تحت تاثیر کدام یک قرار بگیرد به شرایط فردی و خانوادگی و همچنین سلامت جسمی و روانی او بستگی خواهد داشت.

در این مقاله سعی شد در مورد معافیت تک پسری، شرایط گرفتن این معافیت، مدارک و مراحل اقدام برای فرایند معافیت، استثنائات و موارد مرتبط با آن شرح داده شود. ناگفته پیداست برخی قوانین در مورد این معافیت ها مانند کفالت مادر یا پدر ممکن است طی سال بنا به صلاحدید ارگان های مربوطه تغییر پیدا کند. بهتر است همیشه از آخرین تغییرات ایجاد شده اطلاع کافی کسب شود.

سوالات متداول

استشهاد محلی در چه مواردی لازم است؟

برخی مشمولان برای گذراندن خدمت سربازی در محل سکونت و یا با هدف نگهداری و سرپرستی خانواده نیاز به کسب معافیت و یا خدمت در شهر محل سکونت دارند. فرم استشهاد محلی برای اثبات ادعای مشمول و تاییدیه گرفتن از مراجع قانونی مورد استفاده قرار می گیرد.

معافیت کفالت برای چه زمانی دریافت می شود؟

اگر مشمول تحت شرایطی قرار بگیرد که باید از خانواده خود از لحاظ سرپرستی با شرایط گفته شده مراقبت کند از معافیت کفالت استفاده می کنند.

چه زمانی برای گرفتن کفالت باید اقدام کرد؟

هر کدام از معافیت ها با توجه به شرایط و شیوه دریافت زمان بر خواهند بود. بهترین زمان اقدام به دریافت معافیت کفالت پدر یا مادر 2 الی 3 ماه قبل از اعزام است.
لطفا برای استفاده از مقالات سایت به تاریخ انتشار آن دقت فرمایید در صورت هر گونه مغایرت با ما تماس بگیرید

معافیت تک فرزندی و تاثیر تک پسر بودن در سربازی

شما می توانید با مطالعه مقالات ما در این زمینه پاسخ سئوال خود را بیابید و در صورت نیاز با تلفن ثابت و بدون پیش شماره از سراسر ایران با شماره ۹۰۹۹۰۷۱۹۸۵ تماس بگیرید.